کاربرد دمای رنگ در زندگی

مقدمه ای بر رنگ نور

       با اختراع لامپ حبابی و معرفی رنگ زرد به عنوان رنگ منابع نور غالب در سال های گذشته ، بشر محیط پیرامون خود را با رنگ نور زرد تجربه کرده است و اجسام را با رنگی متمایز از رنگ واقعی خود که در طول روز و با نور طبیعی خورشید قابل مشاهده است می دیده ، اما سوال اینجاست که آیا این نور برای هر محیط و مکانی مناسب است ؟

       اگرچه چشم ما سال هاست که به رنگ ملایم و زرد لامپ های رشته ای عادت کرده است اما بدین معنا نیست که این دمای نور، همواره بهترین انتخاب برای روشنایی مکان های مختلف است. به طور مثال استفاده از این رنگ نور زرد همه چیز را گرمتر نشان می دهد ، اما رنگ سفید، رنگ ها را  واقعی تر نشان داده و به طور کلی  اجسام را زیر نور سفید روشن تر احساس می کنیم .

سه نوع اصلی دمای رنگ در روشنایی لامپ ها عبارتند از:

       زرد یا آفتابی (K2700_K32ه00)، نچرال یا سفید طبیعی ( K3500_K4500)، مهتابی یا سفید (K5000_K6500)

       هرچه دمای کلوین یک نور بیشتر باشد، نور سفیدتری خواهیم داشت. اگر چه رنگ سفید روشن تر از رنگ هایی که دمای پایین تری دارند به نظر می رسد اما لومن آنها تغییر نمی کند و روشنایی واقعی تحت تاثیر دمای رنگ نیست.

       اگر جسم سیاه رنگی گرم شود، در دماهای مختلف نورهای متفاوتی ایجاد می‌کند و این نورها تمام طیف مرئی را پوشش می دهد. نوری که از شیشه منشور می‌گذرد، به رنگ‌های تشکیل دهنده آن تجزیه می‌شود. به طور مثال نور سفید به طیف وسیع هفت رنگ خود تجزیه می شود. . حساسیت چشم انسان به طول موج‌های مختلف الکترومغناطیسی متفاوت بوده و منحنی حساسیت چشم به نور مرئی نشان‌دهندهٔ این حقیقت است که چشم آدمی با گذشت زمان با شرایط محیط تطبیق یافته است. دمای رنگ یا درجه حرارت رنگ که با واحد کلوین سنجیده می‌شود، بیان کنندهٔ روشنی و رنگ نور است.
هرچه درجهٔ کلوین بالاتر باشد نور متصاعد شده خنک‌تر و روشن‌تر خواهد بود و به همین نحو درجهٔ کلوین پایین‌تر بیانگر نورهای گرم مانند زرد و قرمز است. دمای رنگ بیشتر از ۴۰۰۰ درجه کلوین به عنوان نور سرد و دمای رنگ پایین‌تر از ۳۰۰۰ درجه کلوین به عنوان نور گرم در نظر گرفته می‌شود.

        وقتی یک تکه فولاد گداخته می‌شود، در ابتدا رنگ آن قرمز تیره می‌شود. در ادامه با گرم تر شدن فلز رنگ آن به نارنجی ، زرد ، سفید طبیعی و سفید یخی تغییر پیدا می کند. با بالاتر رفتن دما رنگ فلز گداخته به آبی مایل به بنفش تبدیل شده و سرانجام اشعه ماوراء بنفش نامرئی ساطع نموده که این پدیده رابطه بین دما و رنگ را نشان می‌دهد. وقتی قطعه فلز از منبع حرارت دور شود، رنگ آن زرد، سپس نارنجی و قرمز می‌شود.

        رنگ سفید گرم که به آن آفتابی گفته می‌شود، دمای رنگی بین ۲۷۰۰ تا ۳۵۰۰ درجه کلوین داشته و برای مصرف خانگی مناسب است. هنگام برخورد طیف نور مرئی خورشید (رنگ های قرمز، نارنجی، زرد، سبز، آبی، نیلی و بنفش) به سطح شیشه رنگی، شیشه همهٔ رنگ ها به جز رنگ اصلی خود را جذب نموده و رنگ خود را را عبور می‌دهد مثلاً شیشهٔ زرد رنگ همهٔ طول‌موج‌ها به جز زرد را جذب می‌کند.
تأثیر طول‌موج‌های مختلف مرئی هم بر میزان بینایی انسان یکسان نیست و طول‌موج‌های ناحیه زرد-سبز بیشترین و طول‌موج‌های قرمز و آبی کمترین اثر را بر بینایی دارد بنابراین کاهش عبور مرئی باید آگاهانه و با توجه به منحنی حساسیت چشم انسان صورت پذیرد. شبکیه چشم انسان دارای دو نوع سلول (استوانه ای و مخروطی) است و سلولهای مخروطی سه نوع هستند که هر یک به رنگهای اولیه (قرمزR، سبزG، آبیB) حساس می‌باشند.