روشنایی یا نور پردازی ؟

مقایسه روشنایی و نور پردازی

اهداف پیدایش صنعت روشنایی

       روشنایی وظیفه دارد استانداردهای اولیه برای دیدن و برخورد نکردن با اجسام را تامین نماید. برای رسیدن به این هدف ، به کمک جایابی چراغ‌ها با محاسبات مشخص شده ، سایه‌ها کنترل می‌شوند. به‌عنوان مثال برای جاده‌ها ، دفتر کار ، محل زندگی می بایست روشنایی به میزان مورد نیاز تامین شود تا چرخه ی زندگی جریان داشته باشد.

چرا تامین نور مناسب محیط ضروری است؟

       تامین روشنایی مناسب برای محیط کار و زندگی ، استفاده از محصولات روشنایی جهت مطالعه و تفریح یکی از اصول مدیریت تامین سلامت است. این موضوع در زمینه بهداشت نوری یکی از مباحث مرتبط با علم ارگونومی ، علم تطابق محیط با انسان بوده و نور کافی در محیط های کار علاوه بر این که از احساس خستگی کارکنان جلوگیری می کند، باعث کاهش اشتباهات و بهتر شدن روحیه افراد و افزایش بازدهی آنان می شود.

       عدم رعایت این نکته باعث اختلالات روانی ، افزایش حوادث و بروز عوامل مختلفی همچون اختلال و کاهش بینایی در افراد می شود.

       نور مناسب از طریق استفاده از نور طبیعی یا مصنوعی و یا هردو تامین می گردد. این نور می بایست دارای روشنایی کافی بوده ، خیره کننده نبوده و در محیط به طور یکسان پخش شده باشد. حال با اینکه می دانیم نور آفتاب سالم ترین و ارزان ترین وسیله روشنایی و یکی از منابع مهم تامین انرژی نورانی است ، اما آیا این نور همواره می تواند تامین کننده اصلی روشنایی محیط های سرپوشیده و یا باز باشد؟

دلایل برتری نور مصنوعی بر نور طبیعی:

– میزان نور طبیعی در حال تغییر است.

– شدت و ضعف نور طبیعی قابل کنترل نیست.

– نور خورشید در بازه زمانی محدودی از شبانه روز قابل دسترسی می باشد.

– استفاده درست از نور طبیعی به طرز و محل نصب پنجره و نورگیر بستگی دارد.

شرط استفاده از نور مصنوعی:

– منبع روشنایی حرارت ایجاد ننماید.

– تعمیر و سرویس به موقع منابع روشنایی

– تمیز و پاک کردن نورگیرها به طور مرتب

– تابش فرا بنفش منابع نوری حداقل باشد.

– نور حاصله از منابع روشنایی باید تا حد امکان به روشنایی روز نزدیک باشد.

– مقدار نور حاصله از منابع روشنایی باید ثابت و به اندازه کافی و بر کلیه سطوح محیط به طور یکنواخت توزیع شده تا از به وجود آمدن سایه و زوایای تاریک جلوگیری شود.

اهداف و ثمره استفاده از نور پردازی

       نورپردازی از نظر هنر و معماری نور بسیار کار آمد و طی سال های اخیر در صنعت نور مورد توجه قرار گرفته است و اگر به لحاظ روشنایی محیط حداقل ها رعایت شده باشد نورپردازی می تواند با برجسته نمودن بخشی از صحنه ، شخص و یا خصوصیت خاص محیطی ، زیبایی هنر را به نمایش بگذارد.

       نور پردازی انواع و شکل های مختلفی داشته و در سال های اخیر به نورپردازی نمای ساختمان ، جاده ، پل و فضاهای سبز توجه ویژه‌ای شده است. تا آنجا که در کنار طراحی پلن اجرایی سیستم روشنایی ، اجرای سیستم نور پردازی هم در آن گنجانده شده و مورد تائید و نظارت مهندسین ناظر قرار می گیرد. نورپردازی ، شکوه و زیبایی فضا را دوچندان می‌نماید به طور مثال اجرای نورپردازی در یک موزه یا نمایشگاه هنری ، نورپردازی جزئیات و ریزه‌کاری‌های هنری را نشان داده و در جواهر فروشی، فروشگاه های البسه یا میوه‌فروشی باعث افزایش رغبت خرید، جذب مشتریان و رونق فروشگاه می‌شود.

       به‌طور کل وظیفه روشنایی، در محدوده “دیدن” خلاصه می‌شود به این معنی که وقتی اشیاء در حد قابل قبولی روئیت می‌شوند ماموریت روشنایی به پایان رسیده است ؛ حال آنکه نورپردازی به “لذت از دیدن” می‌پردازد. زمانی یک پل، بنای تاریخی یا حتی فروشگاه، چشم‌نواز و زیبا به نظر می‌آید، که نورپردازی آن به طور اصولی انجام شده باشد.

       نورپردازی و روشنایی در کنار هم معنا پیدا می‌نمایند و هیچ کدام به تنهایی مطلوب نخواهند بود. چه بسا پارک‌هایی که تنها توجه شان به نورپردازی بوده و از روشنایی غافل شده اند ، از دور بسیار زیبا به نظر آمده ولی برای استفاده از امکانات و حتی قدم زدن دید کافی وجود ندارد. و گاه دیده شده که تمام توجه به روشنایی معطوف شده و جذابیت فضا به فراموشی سپرده شده است.

محدودیت و ضوابط نور پردازی ها

الف) شاخص نوردهی (CRI)

ب) بیشینه توان مصرفی میزان

ج) حداکثر خیرگی نور مجاز (Glare)

د) نور مورد نیاز بر حسب لوکس یا کاندلا

ه) کمینه ضریب توان (Power Factor یا به اختصار PF)

و) اعوجاج هارمونیک کل (Total Harmonic Distortionیا به اختصار THD)

انتخاب شرکت مجری پروژه

       تمامی مطالب فوق با انتخاب تیم اجرائی مناسب به ثمر می نشیند. توصیه می شود در انتخاب شرکت ها برای اجرای پروژه ی خود به موارد زیر توجه داشته باشید:

الف) قیمت رقابتی محصولات

ب) تعهدات شرکت اجرائی در طول پروژه

ج) سابقه شرکت مذکور در زمینه نورپردازی و روشنایی

د) کیفیت محصولات، گارانتی و خدمات پس از فروش

ه) تخصص شرکت در هر حوزه (داخلی، خارجی و صنعتی)